راسل و خطا در نقل و نقد فلسفه دكارت‏

راسل اين‏گونه فلسفه دكارت را نقل مى‏كند(132) كه دكارت مى‏گويد: «من مى‏انديشم، پس هستم.»
سپس جمله دكارت را اين طور توضيح مى‏دهد: «آن منى كه وجودش اثبات شد، از اين امر استنباط شد كه مى‏انديشم.»
سپس راسل با عبارات زير به نقد فلسفه دكارت مى‏پردازد: در اينجا استعمال ضمير اول شخص مفرد، جايز نيست.
دكارت مى‏بايست صورت نهايى مقدمه خود را بدين شكل بيان كند كه انديشه‏هايى هستند.
ضمير اول شخص از لحاظ دستور زبان، آسانتر در جمله قرار مى‏گيرد؛ امّا دلالت بر معلومى ندارد.
وقتى دكارت مى‏گويد: من چيزى هستم كه مى‏انديشد، ديگر دارد همان دستگاه مقولات را كه از فلسفه مَدْرسى به ارث برده است، به طور غير انتقادى به كار مى‏بندد.
دكارت در هيچ جا اثبات نمى‏كند كه انديشه به انديشنده‏اى هم نياز دارد...».

نقد ما به برداشت راسل‏

1 - عبارت «مى‏انديشم، پس هستم»، كه راسل از قول دكارت نقل كرده، در كتاب تأملات دكارت وجود ندارد.
2 - برداشت راسل از فلسفه دكارت مبنى بر اين كه دكارت وجود خود را كه فاعل انديشه باشد، از فعل انديشه استنباط كرده‏است، صحيح نيست.
گويا دكارت اولاً و بالذات وجود خود را نمى‏شناخته است وپندارى فقط فعل خود را كه انديشيدن باشد